İngiliz Yüksek Komiseri Sir H. Rumbod’un İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon’a 1921 yılında yazdığı ve 1920 yılındaki gelişmeleri anlattığı yıllık raporda merkezi Erzurum’da olan 15. Kolordu Komutanı Kazım (Karabekir) Paşa hakkında yazdığı değerlendirme aşağıda sunulmuştur.

‘’Kazım Paşa’nın genel tavır ve fikirleri hakkında fazlaca malumatımız olmamasına rağmen, Millî Mücadele hareketinin iç teşkilatlanmasında Ankara’dan bir şekilde farklı bir duruşa sahip olduğu rapor edilmiştir.
Düzenli milli kuvvetlerin büyük bir kısmına kumanda eden Kazım Paşa, gelecekte daha önemli rollere soyunmaya aday bir askerdir. 40 yaşlarında paşa, 1914 öncesi dönemde kıdemsiz bir askerken başarılı bir kariyere sahip olmuştur.

Savaş süresince Enver Paşa’nın emri altında Harbiye Nezareti’nde ve bir süre de Cemal Paşa ile Suriye’de olmak üzere önemli görevler üstlenmiştir. 1919’un başlarından bu yana Erzurum’da görev yapmaktadır.
Eski Rus sınırında birçok askerî harekâta kumanda etmiş, komşu Kafkas devletleri ve Bolşeviklerle yürütülen ilişkilerde de önemli roller üstlenmiştir. Bolşeviklere olan yaklaşımı kısmen belirsizdir. Bazı iddialara göre Bolşeviklerle kurulacak bir ittifaka Mustafa Kemal Paşa’dan çok daha sıcak bakmaktadır.

Diğerlerine göre ise temelde Padişah’a bağlı bir asker ve Ankara siyasetine güven duymayan bir şahıstır. Her şeye rağmen potansiyel öneme sahip farklı bir kişiliktir.’’

Hits: 14