
MİLLİ MÜCADELE: 26 OCAK
- 25 Ocak 2018
- Dr. Mehmet Çanlı
- Başlık; MGM Tarih
- 0
26 Ocak 1919 Pazar:
-Hükümet, İtilaf Devletleri temsilcilerinin 19 Ocak’ta ilettiği kapitülasyonların geri getirilmesi talebini görüştü ve kapitülasyonların geri getirilmesinin vakitsiz olduğuna karar verdi. İtilaf Devletleri, 19 Ocak’ta verdikleri notada, kapitülasyonların kaldırılması ile ilgili 1914 tarihli kararı tanımadıklarını bildirmişlerdi.
-Nurettin Paşa (Namı değer Sakallı Nurettin Paşa), Aydın valiliğine başladı. Vilayet merkezi olan İzmir’de samimi bir şekilde karşılanan Paşa, bu göreve 20 Ocak’ta asaleten atanmıştı. 14 Şubat’ta 17. Kolordu Komutanlığı’nı da üzerine alacak olan Nurettin Paşa, İzmir’de direniş örgütlenmesini desteklediği için işgal öncesinde bu görevden alınacaktır.
-Eskigün Gazetesi’nde Yunus Nadi, kurtuluş için milleti birleşmeye çağırdı. Yunus Nadi; şimdi tehlikenin en büyüğüne maruz kalan milli varlığımızın korunması için genel bir birleşme ile işe Türk birliğinden başlanmalıdır dedi.
26 Ocak 1920 Pazartesi:
-Meclisi Mebusan Geçici Başkanı Hacı İlyas Efendi, sağlık sorunları sebebiyle görevinden istifa etti. Yerine Erzurum Mebusu Celalettin Arif Bey seçildi. Asıl Başkan Reşat Hikmet Bey ölünce Celalettin Arif 4 Mart’ta meclis başkanlığına seçilecek ve Ankara’da açılan BMM’de de başkan yardımcılığına seçilecektir.
-Şehir içinde ve çevresinde yoğun çatışmaların yaşandığı Maraş’ta milli kuvvetler bugün yaptığı bir baskınla Fransızlardan çok sayıda silah ve mühimmat ele geçirdi.
-Urfa’da da çatışmalar giderek daha da yoğunlaşıyor. Bugün Harran bölgesinde demiryolunu tahrip eden Aneze Aşireti kuvvetleri ertesi gün Fransız kuvvetlerine yapılacak bir baskın için diğer birliklerle buluşmak üzere Suruç’a geldi.
-Paris Barış Konferansı Yüksek Konseyi, sınırları daha sonra belirlenecek olan Ermenistan Cumhuriyeti’ni tanıdığını, Cumhurbaşkanı Ahorinian ve Başbakan Bogos Nubar Paşa’ya tebliğ etti.
-Yüksek Konsey ayrıca, Epir’in Yunanistan’a verilmesine karar verdi.
-İzmir’de bulunan Yunan Askeri Komiseri ve Tümen Komutanı, Venizelos’la görüşmek üzere Sakız Adası’na gitti. Venizelos, İtilaf Devletleri İzmir’in boşaltılmasını istese bile Yunan kuvvetlerinin yerlerinden ayrılmaması talimatı verdi.
-Bugün Rusya’dan çok sayıda göçmen getiren vapurlar İstanbul’a geldi. Kızıl Ordu önünden kaçan Beyaz Rus Orduları adeta İstanbul’u işgal etti. Göçmenler arasında çok sayıda kont, kontes, prens gibi soylular da bulunmaktadır.
-İradei Milliye Gazetesi, Zulmü yıkmak isteyen milletler, barışa ulaşacak, Doğu’nun saf ve samimi ufuklarından umutlarla dolu bir şafak belirmektedir, Rusya içlerinden alınan haberler bunu doğruluyor ifadeleriyle Kızıl Ordu’nun İtilaf Devletleri ile iş birliği içinde rejimi devirmeye çalışan Beyaz Orduların başarısız olduğunu duyurmaktadır.
-26 Ocak akşamı, Edremit Kaymakamı Köprülü Hamdi Bey’in talimatıyla Dramalı Rıza ve adamları tarafından Gelibolu’nun Akbaş mevkiinde bulunan silah ve mühimmat nöbetçi Fransız müfrezesi ile birlikte Biga Yarımadası’na kaçırıldı. Bu depodaki silah ve mühimmat, İtilaf Devletlerinin Rusya’da Bolşevik rejimi yıkma yönündeki son umutları olan Wrangel’in Beyaz Ordusuna gönderiliyordu. Bu sebeple İngilizler bu olaya çok kızdılar ve ertesi gün Bandırma’ya asker çıkardılar. Fakat bu bir işe yaramadığı için Damat Ferit Paşa ile iş birliği içinde bölgedeki Pomak ve Çerkezleri kışkırttılar. Bunun sonucunda Gâvur İmam liderliğindeki Pomaklar ve Şah İsmail liderliğindeki Çerkezler 16 Şubat’ta Biga’yı bastı. Bundan bir gün sonra Ahmet Anzavur Biga’ya gelerek isyanın yönetimini ele aldı. İsyancılar kaçırılan silahların depolandığı köye ilerleyince, kaçırılan silah ve mühimmatın Anzavur’un eline geçmemesi için Dramalı Rıza depoyu havaya uçurdu ve bölgeden uzaklaştı. 25 Şubat’ta Hamdi Bey Anzavur’un adamları tarafından saklandığı evde yakalandı ve şehit edildi.
26 Ocak 1921 Çarşamba:
-Paris’te toplantı halinde olan İtilaf Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu ve Yunanistan’dan 21 Şubat’ta Londra’da toplanacak olan konferansa delege göndermelerini istedi. İtilaf Devletleri, Tevfik Paşa Hükümeti’ne ayrıca, gelecek delegasyon içinde Ankara temsilcilerinin de bulunması bildirdi. Tevfik Paşa, bu konuyu Mustafa Kemal Paşa ile görüşmek istedi. Mustafa Kemal Paşa, BMM’ye başvurmasını söyleyerek bu talebi reddetti.
-Fener Rum Patrikhanesi meclisinin aldığı karar üzerine Patrik Vekili Doretheos, İngiliz Kilisesi’ne bir mektup yazarak İstanbul’un Hristiyan olduğunu söyledi. Paris Barış Konferansı’na da bir mektup gönderen Patrik Vekili, Rumların kurtarılmasını istedi.
-Paris Barış Konferansı, Gürcistan’ın bağımsızlığını tanıdı.
26 Ocak 1922 Perşembe:
-İstanbul’da tramvay işçileri greve başladı. Şehir ulaşımı durdur. Başlangıçta 24 maddelik bir talep listesi hazırlayan işçiler bu maddeleri üçe indirdi. Bunlar; çalışma saatlerinin 8 saate indirilmesi, ikramiyelerinin eskiden olduğu gibi ödenmesi ve işten çıkarılan 6 işçinin işlerine iade edilmesinden ibaretti.
-Yunan Savaş Bakanı Teotakis, mecliste sorulan bir soruyu cevaplarken; Anadolu’daki Yunan ordusunun moralinin Türk ordusundan daha iyi olduğunu, fakat Türk ordusunun insan sayısı, uçak ve süvari açısından üstün olduğunu iddia etti. Teotakis, ordunun insan ve para açısından desteklenmesi gerektiğini söyledi ve ordunun bulunduğu hatlardan geri çekilmesine karşı olduğunu söyledi.
-Hâkimiyeti Milliye Gazetesi’nde Gandi’nin İngiltere’den isteklerini yayımladı. Bu istekler: Mısır’ın özerklik isteğinin kabul edilmesi, Hindistan’daki bütün İngiliz birliklerinin çekilmesi, Fransızların Suriye’yi işgal etmesine izin verilmemesi, El cezire ve Filistin’in Müslümanların denetiminde olması, İzmir ve Trakya’nın Türklere geri verilmesi gibi hususları içermektedir.
-6 Aralık 1921’de Roma’da Ermeniler tarafından öldürülen eski başbakanlardan Sait Halim Paşa’nın cenazesi gemi ile İstanbul’a getirildi.
Hits: 14
Uğur Mumcu Anılıyor
- 24 Ocak 2018
MİLLİ MÜCADELE’DE İLK KURŞUN
- 26 Ocak 2018