İngiliz Kemal ismini ilk defa küçükken seyrettiğim Türk filmlerinde duymuştum. Bu filmlerde hayli olağanüstü işler yapan bir kişilik olarak göründüğünden İngiliz Kemal’in bir film karakteri olduğunu zannediyordum. Daha sonra kendisinin Millî Mücadele sırasında Ege Bölgesi’nde önemli vazifeler yapmış bir kişi olduğunu öğrendim. Hakkında gazetelerde yazılar yayımlanınca kendisi hakkında daha fazla bilgi sahibi oldum.
Bu günlerde Millî Mücadele ile ilgili anıları ve tarih kitaplarını okuduğumdan İngiliz Kemal’in ismine tekrar rastladım. Bu sebeple onun faaliyetlerinden bazılarını burada yazmaya karar verdim. Kazım Özalp’in Millî Mücadele anılarında bahsedilen bazı faaliyetlerini anlatmakla işe başlayacağım.
13/14 Ocak 1919’da Yunanlıların İzmir’i bir emrivaki ile ilhak edeceğine dair haberler duyulmaya başlanmış. Bu durum, herkesi olduğu gibi, merkezi Balıkesir’de bulunan 61. Tümen Komutanı Kazım Özalp’ı da rahatsız etmiş. Bu sebeple Kazım Özalp, İtilaf Devletlerinin dikkatini çekmek ve Yunanlıların cesaretini kırarak İzmir’i ilhak etmekten vaz geçirmek için harekete geçmeye karar vermiş. Ancak o zaman İzmir Yunan işgali altında olduğundan bu o kadar kolay bir şey değilmiş.
Bu sebeple, İngilizlerin elinde esirken, kaçarak Biga’ya, oradan da Balıkesir’e gelen İngiliz Kemal’i (Asıl adı Esat olan bu genç halk arasında o zamanlar İngiliz Kemal olarak anılıyormuş.) kıyafet ve kimlik değiştirerek İzmir’e göndermeye karar vermiş. Bunu İngiliz Kemal’e teklif edince hemen kabul etmiş. Bunun üzerine Kazım Özalp, Necati ve Vasıf Bey isimli iki kişiyle bir toplantı yaparak İngiliz Kemal’in İzmir’de yapacağı faaliyetleri planlamış.
Buna göre, İngiliz Kemal’in İzmir’e bir ecnebi gibi girmesine, kendisine verilecek beyannameleri 11/12 Ocak gecesi şehrin her tarafına asmasına ve 12/13 gecesi de şehrin değişik bölgelerine yerleştireceği bombaları patlatmasına karar vermişler. Asılacak beyannamelerde, İzmir ilhak edilirse Kuvayı Milliye’nin çok şiddetli tepki göstereceği ilan edilerek Yunanlılar tehdit ediliyormuş. Ayrıca tüm cepheden 13/14 Ocak gecesi taarruza geçilmesi için hazırlık yapılması cephedeki birliklere bildirilmiş. Bu emir kasten açıktan verilmiş ve Yunanlıların bunu öğrenmesi sağlanmış.
Hazırlıklar tamamlanınca İngiliz Kemal gizlice İzmir’e gitmiş. Yabancı bir variyete kumpanyasında çalışmaya başlamış. İzmir’deki Kuvayı Milliye’nin gizli teşkilatı ile temasa geçmiş. 11/12 Ocak gecesi, onların da yardımıyla beyannameleri şehrin her yerine asmış. Bu beyannameleri gören İzmir’deki Yunanlılar ve diğer yabancılar büyük bir telaşa düşmüşler. İzmir’de Kuvayı Milliye’ye mensup çok geniş bir teşkilat olduğuna kanaat getirerek (hâlbuki o kadar geniş bir teşkilat yokmuş) alarm durumuna geçmişler.
İngiliz Kemal kendisine verilen tüm görevleri başarıyla yerine getirdikten sonra tekrar Balıkesir’e geri dönmüş. Kıyafet değiştirmede o kadar başarılıymış ki onu İzmir’e gönderen Kazım Özalp ve diğer kişiler bile kendisini tanıtıncaya kadar onu tanıyamamışlar.
Bu yazı vesilesiyle İngiliz Kemal’i ve onun gibi Millî Mücadele süresince bütün varlığıyla vatana ve millete hizmet eden tüm isimsiz kahramanları bir defa daha minnetle anar, kendilerine yüce tanrıdan rahmet dilerim. İleriki günlerde İngiliz Kemal’in başka maceralarından da bahsedeceğiz. Görüşmek üzere.

Hits: 36