Koçuşağı Aşireti Ayaklanması (7 Ekim-30 Kasım 1928)

Osmanlı İmparatorluğunun son dönemlerinden itibaren yüzyıllardır bölge halkına zulmeden, vergi vermeyen, devlet otoritesini reddeden, nasihat heyetlerini dinlemeyen, devletin zayıf düştüğü anlarda hemen isyan eden, ülke savunmasına katılmayan Dersim (Tunceli) bölgesindeki Koçuşağı Aşireti, bu tavırlarını cumhuriyet kurulduktan sonra da devam ettiriyordu. Bu sebeple hükümet, 19 Eylül 1926’da bu aşirete yönelik olarak bir tedip (uslandırma) harekâtı yapılmasına karar verdi.

Bu harekâtı icra etme sorumluluğu, Elazığ ve Havalisi Komutanı Albay Mustafa (Muğlalı)’ya verildi. Bunun üzerine Albay Mustafa, emri altında bulunan altı Piyade Alayı ve 3. Dağ Topçu Bataryası ile harekâtı icra edecek şekilde planlama çalışmalarına ve harekât hazırlıklarına başladı.

Plan ve hazırlıklar tamamlandıktan sonra birlikler çıkış arazilerine yanaştırıldılar ve 5 Ekim gününe kadar gizlilik içinde hareket ederek yerlerini aldılar. Alınan istihbarat bilgilerinden Koçuşağı Aşireti’nin silahlı unsurlarının Ali Boğazı bölgesinde bulunan Tagar Dere ve kolları uzanımı hattında tertiplendiği tespit edildi.

Bunun üzerine bölge kuşatıldı ve aşiret unsurlarına teslim olmaları için haber gönderildi. Fakat aşiret mensupları bu çağrıya ateşle karşılık vermeyi tercih ettiler. Bunun üzerine askeri birlikler ileri harekâta başladılar.

Doğudan 13. Piyade Alayı, güneyden 10., 16. ve 19. Piyade Alayları, batıdan Binbaşı Mesut komutasında oluşturulan özel grup, kuzeyden ise Kemah Grubu ile ileri harekata devam edildi ve çember daraltıldı. Çember içine alınan asiler, bölgeyi terk ederek kurtulma imkânları kalmadığını görünce, teslim olmak yerine daha sert bir şekilde direniş gösterdiler.

Bunun üzerine, direniş gösteren unsurları etkisiz hale getirmek için çember Ali Boğazı bölgesi çevresine kadar daraltıldı. Boğaz çevresi tutulduktan sonra, bazı askeri birlikler ve top bataryası dere yatağına indirildi. Dere yatağanına inen birlikler topçu bataryasının ateş desteğinde mağaralarda direnmeye devam eden asilere doğru manevra yaparak yaklaştılar. Yaşanan sert çatışmalar sonucunda tüm asileri etkisiz hale getirildiler.

Böylece Koçuşağı Aşireti’nin gösterdiği direniş tamamen ortadan kaldırıldı. Bu harekât sırasında çok sayıda aşiret mensubu öldü ve yaralandı. Aşiret mensupları ile yaşanan çatışmalarda güvenlik güçleri de zayiat verdiler. Bu zayiat; 1’i subay 31 şehit, 1’i subay 53 yaralıdan oluşuyordu. Ayrıca 10 er çatışmalar sırasında kaybolmuş ve tüm aramalara rağmen bulunamamıştı.

Hits: 35