Tendürek Harekâtı

Tendürek Harekâtı, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının değil, İran’da ikamet eden bir aşiretin sebep olduğu huzursuzluktan kaynaklanan bir harekâttır. İranlı bir aşiretin reisi olan Şeyh Abdülkadir, hayvanlarını otlatmak bahanesiyle Türkiye sınırları içine girmiş ve bazı aşiretleri zorla kendi kontrolü altına almıştır.

Kendisine baş eğmeyen aşiretleri ise köylerinden çıkarmış, mallarına ve arazilerine el koymuştur. Sürülerini Aladağ, Örtülü ve Kurtkapanı bölgelerinde otlatan Şeyh Abdülkadir, bu bölgede yaşayan Kotanlı ve Sakanlı aşiretlerini de birbirine düşürmüştür. Yaptığı bu faaliyetler ve çıkardığı karışıklıklarla ayrıca, bölgede asayişin bozulmasına ve aşiretlerin açlık çekmesine sebep olmuştur.

Bunun üzerine hükümet, Şeyh Abdülkadir ve adamlarının daha uygun bir bölgede iskân edilmelerine ve bunu kabul etmedikleri takdirde önce uçaklar ve topçu atışlarıyla, daha sonra da karadan yapılacak bir harekâtla etkisiz hale getirilmelerine karar vermiştir.

Bu karar doğrultusunda Şeyh Abdülkadir’e, uygun bir bölgede iskân edilebileceğine dair haber gönderilmiştir. Fakat Abdülkadir, kendisine bildirilen hususlara uymayarak faaliyetlerine devam etmiştir. Şeyh Abdülkadir yapılan uyarıları dikkate almayıp faaliyetlerine devam etmekte ısrar edince hükümet, kendisine yönelik bir tedip harekâtı yapılmasına karar vermiştir. 

Bu karar doğrultusunda bölgede bulunan güvenlik güçlerine, harekât için hazırlıklara başlanması bildirilmiştir. Bunun üzerine, 1. Süvari Tümeni (11., 14. ve 41. Süvari Alayları), 17. Piyade Alayı’nın iki taburu ve bölgedeki seyyar jandarma birlikleri harekâtı icra etmekle görevlendirilmiştir. Emri alan bu birlikler, derhal hazırlıklara ve planlama çalışmalarına başlamışlardır.

Bu durumu haber alan Şeyh Abdülkadir, gizlice İran’a kaçmaya çalışmış ancak bunda geç kaldığı için başarılı olamamıştır. Bu sebeple, harekâta başlayan askeri birliklerle çatışmak zorunda kalmıştır. İlk çatışmaların ardından halk arasında, Abdülkadir’in İran’a kaçtığı söylentileri yayılmıştır. Bu haber askeri birlikler tarafından da duyulmuş ve Abdülkadir’in kaçtığı düşünülerek etkili bir takip yapılamamıştır. Bunun sonucunda Şeyh Abdülkadir, Aşigiran bölgesinden sınırı geçerek İran’a kaçmayı başarmıştır. Böylece isyan hareketi de sona ermiştir. Bölgede kontrol tam olarak sağlandıktan sonra, birlikler kışlalarına geri dönmüştür.

Hits: 48