Oramar Ayaklanması

Oramar Ayaklanması, 16 Temmuz 1930’da Hakkâri’deki Cilo Dağı’nın doğusunda bulunan Oramar-Şat-Şemdinan-Herki bölgelerinde ortaya çıktı. Bu ayaklanmadan önce silahlı kuvvetler, Zeylan, Çaldıran ve Ağrı bölgelerinde çıkan isyan ve karışıklıkları bastırmakla meşgul idi. Oramar ayaklanması da bu isyanların ve bölgede yapılan bölücülük propagandasının etkisiyle ortaya çıktı.

İngilizlerin destek ve teşviki ile bazı aşiret reisleri halkın dini duygularına hitap ederek sıradan insanları asıl amacı bölücülük olan bir isyana teşvik ediyorlardı. Böylece Ağrı merkezli isyanın bütün doğu bölgesine yayılması ve genel bir isyana dönüşmesi amaçlanıyordu.

Bu bölgede çıkarılacak bir isyan, Ağrı isyanını bastırmakla görevli askeri birliklerin bir kısmını üzerine çekecek ve böylece Ağrı bölgesindeki isyancıları rahatlatacaktı. Bu bölgedeki isyan hareketlerine Barzan bölgesine bağlı şeyhler ve eşkıyalar öncülük ediyorlardı.

Bu isyan ve yapılan tedip harekâtı iki safhada meydana geldi. Birinci safhada;  asiler Oramar Hudut Bölüğü’ne taarruz ettiler ve bölüğü çepeçevre kuşattılar. Bunun üzerine bölgeye uçaklar gönderilerek asiler havadan bombalandılar. Bir yandan da komşu hudut bölüklerinden birlikler, kuşatılan bölüğü takviye etmek için yola çıkarıldı. Bunun üzerine asiler kuşatmayı kaldırarak bölgeden kaçtılar. Böylece bölük kurtarıldı.

İkinci safhada; Herki-Şemdinan-Şat ve Oramar bölgesindeki Barzani eşkıyaları ile bunlarla birlikte hareket eden yerel halktan silahlı isyancılara karşı bir tugay kadar kuvvetle harekât icra edildi. Bu harekât sırasında tugayın taarruzları karşısında tutunamayan ve ağır zayiat veren isyancılar Irak’a kaçtılar. Böylece isyan sona erdi.